GPU Soğutmasında Sıvı Metal Kullanımı ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
GPU'ların daha serin ve verimli çalışması için sıvı metal kullanımı oldukça popüler hale geldi. Ancak yanlış uygulama, özellikle alüminyum yüzeylerde ciddi sorunlara yol açabiliyor. Bu rehberde, sıvı metal ile GPU soğutma blokları üzerinde nasıl güvenli ve etkili çalışabileceğinizi adım adım anlatacağım.
Alüminyum ile Sıvı Metalin Tehlikeli Etkileşimi
Eğer sıvı metal alüminyum ile temas ederse (örneğin bir GPU soğutma bloğunda), içerisindeki galyum elementi nedeniyle alüminyum yüzey hızlıca tortu haline gelir, parçalanır ve toz olur. Bu galyum-alüminyum reaksiyonu ciddi hasara neden olabilir!
- 🔗 Reaksiyon Parçalanma Videosu
Bu yüzden sıvı metal uygularken kesinlikle yüzeyin alüminyum olmadığından emin olun.
Doğru Yüzey Seçimi: Nikel ve Bakır
- Nikel ve Bakır yüzeylerde sıvı metal sorunsuz kullanılabilir.
- Birçok GPU'da çekirdek bloğu bakır veya nikel kaplamalı olur.
Yüzey Malzemesini Nasıl Anlarsınız?
-
Alüminyum resmi:
-
Nikel resmi:
Pratik Yöntem: Mıknatıs Testi
- Mıknatıs nikeli çeker.
- Alüminyum ve bakır mıknatısla çekilmez.
Bu basit testle hangi malzeme üzerinde çalıştığınızı anlayabilirsiniz.
Kullanılacak Malzemeler ve Özellikleri
| Ürün | Isı İletkenliği (W/m-K) | Yoğunluk (g/cm³) | Maks. Isı Direnci (°C) | Viskozite |
|---|---|---|---|---|
| Thermal Grizzly Hydronaut | 11.8 | 2.6 | 350°C | 1900 puaz |
| Thermal Grizzly Conductonaut | 73 | 6.24 | 140°C | 0.021 puaz |
🔗 Hydronaut (26gr - xxx TL): Ürün Linki 🔗 Conductonaut (1gr - xxx TL): Ürün Linki
Isı İletkenlik Değerleri
- Bakır: 413 W/m-K
- Çinko: 116 W/m-K
- Pirinç (Bakır + Çinko karışımı): Arasında bir değer.
ℹ️ Isı iletim W/m-K birimiyle ifade edilir. Viskozite ise akışkanlığa karşı dirençtir.
Gerekli Ekstra Malzemeler
-
1.5 MM Kalın Pul:
-
Materyal: Bakır alaşımlı sarı (pirinç)
- 100 gramda yaklaşık 51 adet → 180 TL
-
0.5 MM Kaplamasız Bakır Tel (20 Metre):
Malzeme Toplam Maliyeti(Fiyatlar ve Stok Tarihe Göre Değişebilir)
| Ürün | Fiyat |
|---|---|
| 26gr Hydronaut Macun | 1200 TL |
| 1gr Conductonaut Sıvı Metal | 439 TL |
| 51 Adet Pul | 180 TL |
| 20 Metre Bakır Tel | 125 TL |
Toplam: 1.944 TL
Adım Adım GPU'ya Sıvı Metal Uygulama Rehberi
Bu bölümde işlemleri tek tek numaralandırıyoruz:
1. GPU Blok Demontajı
- PC üzerinde GPU bloğunu kaldırın.
- Fan pinlerini, varsa ARGB pinlerini çıkarın.
- PCB'yi, VRAM padlerini ve çip üzerindeki eski termal macunu dikkatlice temizleyin.
- Soğutma bloğunu sökün ve diş fırçasıyla temizleyin.
- Fanların plastik cover'ını hava ile temizleyin.
2. Kenar Bantlama
- GPU çip kenarına ve tüm VRAM çiplerinin dışına şeffaf sarı bant çekin.
- Amaç: Sıvı metal taşması veya dökülmesi olursa kısa devreyi önlemek.
3. Sıvı Metal ve Termal Macun Uygulaması
- Çipe az miktarda sıvı metal damlatın ve üzerine Hydronaut macun sıkın.
- Bir spatula ile çip üzerinde karıştırarak ince bir katman oluşturun.
4. VRAM Üzerine Pul Montajı
- VRAM'lere az sıvı metal + Hydronaut karışımı sürün.
- Her VRAM'in üzerine 1.5 MM kalınlıkta pul yerleştirin.
- Pulların üzerine yine az sıvı metal ve Hydronaut karışımı uygulayın.
5. VRM ve Diğer Alanlar İçin Ekstra Destek
- Fabrika çıkışındaki VRM, mosfet, kapasitör gibi bölgelere Hydronaut sürün.
- Üzerine uygun boyutta pad yerleştirin. Sakın sıvı metal kullanmayın!
6. Yeniden Montaj
- Fanları plastik kalıba takın.
- Soğutma bloğunu plastik cover'a vidalayın.
- GPU bloğunu PCB'ye dikkatlice yerleştirip fan ve ARGB pinlerini takın.
- Çarpraz şekilde bloğu sıkıca vidalayın.
- Soğutma bloğunun çekirdeğe ve VRAM'lere tam temas ettiğinden gözle kontrol edin.
Sonuç
Sıvı metal kullanımı doğru yapılırsa GPU'nuzda %10-20'ye kadar sıcaklık iyileştirmesi sağlayabilirsiniz. Ancak yanlış bir adım tüm kartınızı geri dönüşümsüz şekilde bozabilir.
Bu rehberi adım adım uygularsanız, en yüksek performansı güvenli bir şekilde elde edebilirsiniz. Unutmayın: Alüminyum yüzeylerde sıvı metal kullanmayın!