i3lock ile Uyku Modundan Uyanırken Otomatik Kilit Ekranı Nasıl Ayarlanır?
Linux kullanıyorsanız ve bilgisayarınız uyku modundan uyandığında otomatik olarak ekranın kilitlenmesini istiyorsanız, doğru yerdesiniz. Bu rehberde, popüler ekran kilitleyici i3lock (özellikle i3lock-color) ile bu işlemi nasıl yapabileceğinizi anlatacağım.
Güvenlik önemli, özellikle bilgisayarınızı kısa süreliğine bile olsa başıboş bırakıyorsanız. İşte çözüm: systemd ile entegre çalışan otomatik bir ekran kilit sistemi. 👇
📦 Hazırlık: Gereksiz Ekran Kilitleyicileri Devre Dışı Bırakın
İlk adım, sisteminizdeki mevcut ekran kilitleyicilerin otomatik devreye girmesini engellemek. Ben KDE masaüstü ortamı kullanıyorum (Arch Linux üzerinde), bu yüzden KScreenLocker ayarlarını şu şekilde düzenledim:
⚠️ "Otomatik olarak kilitle" ve "devam ettiğinde kilitle" gibi seçeneklerin işaretli olmadığından emin olun.
Ardından i3lock'un sisteminizde kurulu olduğundan emin olun. Tavsiyem: i3lock-color'u tercih etmeniz. Daha fazla özelleştirme seçeneği sunuyor.
Arch tabanlılar için
yay -S i3lock-color # Arch tabanlılar için
Debian tabanlılar için
sudo apt install autoconf gcc make pkg-config libpam0g-dev libcairo2-dev libfontconfig1-dev libxcb-composite0-dev libev-dev libx11-xcb-dev libxcb-xkb-dev libxcb-xinerama0-dev libxcb-randr0-dev libxcb-image0-dev libxcb-util0-dev libxcb-xrm-dev libxkbcommon-dev libxkbcommon-x11-dev libjpeg-dev libgif-dev
Fedora
sudo dnf install -y autoconf automake cairo-devel fontconfig gcc libev-devel libjpeg-turbo-devel libXinerama libxkbcommon-devel libxkbcommon-x11-devel libXrandr pam-devel pkgconf xcb-util-image-devel xcb-util-xrm-devel
Ubuntu 18/20.04 LTS
sudo apt install autoconf gcc make pkg-config libpam0g-dev libcairo2-dev libfontconfig1-dev libxcb-composite0-dev libev-dev libx11-xcb-dev libxcb-xkb-dev libxcb-xinerama0-dev libxcb-randr0-dev libxcb-image0-dev libxcb-util-dev libxcb-xrm-dev libxkbcommon-dev libxkbcommon-x11-dev libjpeg-dev
🔐 Adım 1: Kilit Komut Dosyasını Oluşturun
İlk olarak, ekran kilitleme komutlarını içeren bir bash script oluşturalım:
mkdir -p ~/scripts
nano ~/scripts/i3lock.sh
İçeriği şöyle olacak:
#!/bin/bash
i3lock # Kullanmak istediğiniz parametrelerle birlikte. i3lock -h ile seçenekleri görüntüleyebilirsiniz.
Dosyayı kaydedin ve çalıştırılabilir yapın:
chmod +x ~/scripts/i3lock.sh
⚙️ Adım 2: systemd Servisini Tanımlayın
Şimdi, uyku modundan çıkıldığında yukarıdaki script’in otomatik çalışmasını sağlayacak bir systemd servisi oluşturacağız.
sudo nano /etc/systemd/system/wakelock@.service
Ve aşağıdaki içeriği yapıştırın:
[Unit]
Description=Uyku modundan çıkınca ekranı kilitle
Before=sleep.target suspend.target
[Service]
User=%i
Type=forking
Environment=DISPLAY=:0
ExecStart=/home/%i/scripts/i3lock.sh
[Install]
WantedBy=sleep.target suspend.target
Bu yapılandırma, DISPLAY=:0 tanımı sayesinde X oturumunu tanımlar ve belirtilen kullanıcı için script’i çalıştırır.
🚀 Adım 3: Servisi Etkinleştirin
Servisi etkinleştirip anında başlatmak için aşağıdaki komutu kullanın:
sudo systemctl enable wakelock@<KULLANICI_ADINIZ> --now
Yerine kendi kullanıcı adınızı yazmayı unutmayın. Örnek:
sudo systemctl enable wakelock@yucel --now
Bundan sonra, sisteminiz her uyku modundan döndüğünde otomatik olarak i3lock ekran kilitleyicisi devreye girecek. 🔒
🔁 Yapılandırma Güncellemeleri Nasıl Uygulanır?
Script’te ya da servis dosyasında bir değişiklik yaptıysanız, tüm sistemi yeniden başlatmanıza gerek yok. Aşağıdaki komutla servisi yeniden başlatmanız yeterli:
sudo systemctl restart wakelock@<KULLANICI_ADINIZ>
📝 Sonuç
Bu yazıda, i3lock ve systemd kullanarak Linux sisteminizi daha güvenli hale getirmenin pratik bir yolunu öğrendiniz. Minimal ama etkili bir yapılandırma ile, bilgisayarınız uyku modundan uyandığında ekranın otomatik olarak kilitlenmesini sağlayabilirsiniz. Bu tür güvenlik önlemleri, özellikle taşınabilir cihazlarda büyük önem taşıyor.
💬 Eğer bu rehber işinize yaradıysa, yorum bırakarak bana destek olabilirsiniz. Sorularınız ya da önerileriniz varsa duymaktan memnuniyet duyarım!