Raspberry Pi Nasıl Kurulur? 🛠️
Güçlü, ucuz ve esnek bir mini bilgisayar olan Raspberry Pi, hobi projelerinden profesyonel uygulamalara kadar birçok alanda kullanılabiliyor. Peki, bu cihazı ilk kez elinize aldığınızda nasıl kurulum yaparsınız? 🤔
Bu rehberde, Raspberry Pi kurulumu adım adım anlatılıyor. microSD kart hazırlamadan SSH üzerinden uzaktan bağlantıya kadar ihtiyacınız olan her şeyi bulacaksınız.
📦 Gerekli Donanımlar
Raspberry Pi kurulumu için şu donanımlara ihtiyacınız olacak:
- Raspberry Pi (Bu rehberde Pi 3 Model B kullanıldı)
- microSD kart (en az 8GB, tercihen Class 10)
- microSD kart okuyucu (bilgisayarınızda yoksa adaptör gerekebilir)
- Bilgisayar (microSD kartı hazırlamak için)
- HDMI kablosu, ekran, klavye
- Ethernet kablosu (ya da Wi-Fi)
- microUSB güç kablosu (standart Android şarj cihazı)
Tüm bu donanımlar hazırsa başlayalım. 👇
💾 microSD Kartın Hazırlanması
Harika, şimdi Adım 1: MicroSD Kartınızı Flash’layın bölümüyle devam ediyorum:
Adım 1: MicroSD Kartınızı Flash’layın
- MicroSD kartınızı bilgisayarınıza takın.
- Etcher uygulamasını indirin ve kurun.
- Raspbian Stretch Lite sürümünü indirip zip dosyasını çıkarın. Bu sürüm, sadece komut satırı ile çalışan, masaüstü arayüzü bulunmayan oldukça hafif bir Raspbian versiyonudur. Dosya boyutu yaklaşık 351MB (Kasım 2018 sürümü), bu yüzden hızlıca indirilecektir.
- Etcher’ı açın, çıkardığınız
.img
uzantılı Raspbian işletim sistemi dosyasını seçin ve hedef olarak MicroSD kartınızı gösterin. Ardından Flash butonuna tıklayın ve işlemin tamamlanmasını bekleyin. Windows kullanıyorsanız, işlem sırasında bazı Explorer pencereleri açılabilir, bunları görmezden gelebilirsiniz. - İşlem bittikten sonra MicroSD kartınızı çıkarın ve bilgisayarınızdan ayırın.
- Raspberry Pi’nizin kapalı olduğundan emin olun. Flashladığınız MicroSD kartı Pi’nize takın.
- Klavyenizi, ekranınızı (HDMI portu üzerinden) ve Ethernet kablosunu Raspberry Pi’ye bağlayın. Son olarak güç kablosunu takın. Raspberry Pi otomatik olarak açılacaktır.
Adım 2: Raspberry Pi’yi Yapılandırma
- Ekranın altında
raspberrypi login:
yazısı ve yanıp sönen bir imleç gördüğünüzde, kullanıcı adı olarak şunu yazın:
pi
raspberry
- Şimdi sistem güncellemeleri için şu komutu yazın:
sudo apt update
apt
bir paket yöneticisidir. sudo
ise “super-user do” anlamına gelir; yani bu komutu yönetici yetkileriyle çalıştırıyorsunuz.Daha önce
apt-get
görmüş olabilirsiniz, ama apt
daha yeni ve kullanıcı dostu bir sürümdür. Komutun tamamlanmasını bekleyin.
- Ekranda tekrar
pi@raspberrypi:~ $
çıktısını gördüğünüzde, güncelleme işlemi tamamlanmıştır. Şimdi şu komutu girin:
sudo apt full-upgrade
y
- Güncellemeler tamamlandığında, şu temizlik komutlarını çalıştırın:
sudo apt autoremove && sudo apt clean
&&
işareti, birden fazla komutu tek satırda birleştirmenizi sağlar.
- Şimdi yapılandırma ekranını açmak için şu komutu yazın:
sudo raspi-config
8 Update
seçeneğini seçin ve Enter’a basarak yapılandırma aracını güncelleyin.
-
Birkaç saniye bekledikten sonra aşağı inerek
4. Localisation Options
seçeneğine gelin ve Enter’a basın. Ardından yerel ayarları değiştirmek için tekrar Enter’a basın.
Aşağı inereken_GB.UTF-8 UTF-8
seçeneğini bulun, seçiliyse boşluk tuşuyla işareti kaldırın.
Devam edipen_US.UTF-8 UTF-8
seçeneğini bulun ve boşluk tuşuyla işaretleyin. Sonra Enter’a basarak işlemi tamamlayın.en_US.UTF-8
seçeneğini varsayılan yapmak için tekrar Enter’a basın. Ardından sizi tekrarraspi-config
ekranına döndürecektir. -
Yeniden
4. Localisation Options
menüsüne girin. Bu kezI2 Change Timezone
seçeneğine gelin.
Önce kıtanızı, sonra şehrinizi seçin. Örneğin benAmerica/Toronto
seçiyorum. ABD'deysenizUS
altından bulunduğunuz bölgeyi seçebilirsiniz. -
Yine
Localisation Options
menüsüne girin ve bu kez klavye düzenini ayarlamak içinI3 Change Keyboard Layout
seçeneğini seçin.
BenDell USB Multimedia Keyboard
kullanıyorum. Siz de kendi klavyenizi seçin. İngiltere’deyseniz varsayılan düzeni seçebilirsiniz. DeğilsenizOther
seçeneğine inip kendi klavye dilinizi seçin.
Ardından klavye düzeninin versiyonunu seçin. Emin değilseniz ilk seçeneği tercih edin. Alt-Gr tuşu ve Compose Key seçeneklerini de Enter ile geçin — şu anda ihtiyacınız olmayacak. -
Son olarak
Localisation Options
menüsüne tekrar giripI4 Change Wi-fi Country
seçeneğini seçin.
Bu çok önemli, çünkü bulunduğunuz ülkeye uygun olmayan kablosuz ayarları kullanmak yasal sorunlara yol açabilir. Ülkenizi seçin ve Enter’a basın.<Ok>
mesajı geldiğinde tekrar Enter’a basın. -
Şimdi aşağı inerek
7. Advanced Options
menüsüne girin veA1 Expand Filesystem
seçeneğini seçin.
Bu işlem, SD kartınızın tamamının Raspberry Pi tarafından kullanılmasını sağlar. -
Kullanıcı şifresini değiştirmek için
1 Change User Password
seçeneğine girin. Ekrandaki yönergeleri izleyerek yeni şifrenizi belirleyin.
Son olarak sağ ok tuşuna iki kez basarak<Finish>
seçeneğine gelin ve Enter’a basın. -
Şimdi
2 Network Options
menüsüne gidin veN1 Hostname
seçeneğini seçin. Raspberry Pi’nize bir ad verin. Ayarları yaptıktan sonra sistem yeniden başlatılacak. Yeniden başlatma işleminin tamamlanmasını bekleyin.
Adım 3: Raspberry Pi’yi Özelleştirme
- Raspberry Pi’niz yeniden başlatıldığında, tekrar giriş yapın:
pi
- Başlangıçta çıkan gökkuşağı ekranını kaldırmak için şu komutu girin:
sudo nano /boot/config.txt
disable_splash=1
y
tuşuna basarak değişiklikleri kaydedin.
-
Raspberry Pi’nizi yeniden başlatın. Artık başlangıç ekranında gökkuşağı efekti görünmeyecek.
Eğer ileride tekrar görmek isterseniz,/boot/config.txt
dosyasına geri dönüp bu satırı silebilirsiniz. -
Az önce
nano
ile bir dosyayı düzenlediniz. Şimdi de/etc/motd
dosyasını düzenleyeceğiz. Bu dosya, her giriş yaptığınızda ekranda gözüken “günün mesajını” belirler:
sudo nano /etc/motd
nano
yazarsanız dosyayı düzenleyemezsiniz, sudo
şart.İmleç dosyanın başındayken
Ctrl+^
tuşlarına basın, ok tuşlarıyla en alta kadar inin. Bu tüm metni seçer. Ardından Ctrl+K
ile seçimi silin.Dosya boş kaldığında, girişte görmek istediğiniz mesajı yazın. Kaydedip çıkmak için
Ctrl+X
ardından y
tuşuna basın.
-
Artık oturumdan çıkmak için
Ctrl+D
tuşlarına basın.
Tekrar giriş yaptığınızda, az önce yazdığınız mesajı göreceksiniz. -
Son olarak, root kullanıcısı için de bir şifre belirleyin:
sudo passwd
Adım 4: SSH Kurulumu
SSH, Raspberry Pi’ye başka bir cihazdan uzaktan terminal (komut satırı) üzerinden bağlanmanı sağlar. Öncelikle Pi’ye statik bir IP adresi ataman gerekiyor.
- Raspberry Pi’nin yerel IP adresini öğren:
ip -4 a | grep global
inet 192.168.2.10/24 brd 10.1.1.255 scope global eth0
192.168.2.10
Pi’nin yerel IP adresi. /24
ağın büyüklüğünü gösteriyor, çoğu ev ağı için bu 24’tür. IP adresini bir yere not al.
- Modeminin (router) yerel IP adresini öğren:
ip route | grep default
default via 192.168.2.1 dev eth0 src 192.168.2.10 metric 202
192.168.2.1
modem IP’si. Seninki farklı olabilir, bunu da not et.
- DNS sunucu adresini bul:
cat /etc/resolv.conf
# Generated by resolvconf
domain home
nameserver 192.168.2.1
nameserver XXX.XXX.XXX.XXX
nameserver
satırındaki adres genellikle router IP’siyle aynıdır. Eğer farklıysa, onu da not et.
- IP adresini sabitlemek için
dhcpcd.conf
dosyasını düzenle:
sudo nano /etc/dhcpcd.conf
# Example static IP configuration
satırına gel ve şu şekilde düzenle:
interface eth0
static ip_address=192.168.2.10/24
static routers=192.168.2.1
static domain_name_servers=192.168.2.1
Ctrl+X →
y
→ Enter ile kaydedip çık, ardından Raspberry Pi’ni yeniden başlat.
- SSH servisini etkinleştir:
sudo systemctl enable ssh
sudo systemctl start ssh
sudo reboot
-
Raspberry Pi'ne başka bir bilgisayardan bağlanmak için, o bilgisayarda terminal aç:
(Linux/Mac’te terminal, Windows'tacmd
) -
Aşağıdaki komutla SSH bağlantısı kur:
ssh pi@192.168.2.10
192.168.2.10
senin Pi’nin IP adresi. İlk bağlantıda yes
yazarak devam et.
- Pi’nin şifresini yaz ve Enter’a bas.
Başarılı olursa, giriş mesajı (MOTD) karşına çıkacak ve artık kendi bilgisayarından Raspberry Pi’yi komut satırı üzerinden kontrol edebileceksin.
Bundan sonra ekran ve klavyeyi Raspberry Pi’den çıkarabilirsin, uzaktan yönetebilirsin!
📌 Sonuç ve Özet
- microSD kart hazırlığı
- Raspberry Pi ilk yapılandırma
- Yerelleştirme ve kullanıcı ayarları
- SSH ile uzaktan bağlantı kurma
Bu yazıda, Raspberry Pi kurulumu için ihtiyacınız olan tüm adımları detaylıca ele aldık: 💡