WinePrefix Nedir ve Nasıl Kullanılır?

706 kelime
3 dakika
Seviye 10.89

🍷 WinePrefix Nedir ve Neden Önemlidir?

Linux üzerinde Windows oyunları ve uygulamaları çalıştırmak için Wine kullanıyorsanız, karşınıza mutlaka WINEPREFIX kavramı çıkmıştır. Bu ortam değişkeni sayesinde farklı programlar için izole sanal Windows ortamları oluşturabilir, sorun yaşamadan çalıştırabilirsiniz.

Bu rehberde:

  • WINEPREFIX nedir?
  • Nasıl oluşturulur?
  • Farklı prefix'lerle oyun kurulumları nasıl yapılır?
  • Pratik örneklerle nasıl kullanılır?
  • winecfg, winetricks, regedit ve hata ayıklama ipuçları
  • Lutris ve Steam/Proton ile entegrasyon 🎯

Hepsini adım adım gösteriyoruz. 🎯 wineprefix-nedir-nasil-kullanilir


🧠 1. WinePrefix Nedir?

WINEPREFIX, Wine’ın Windows benzeri dosya sistemini hangi klasörde oluşturacağını ve çalıştıracağını belirten bir ortam değişkenidir.

Her prefix aslında bağımsız bir “sanal Windows” klasörüdür. Bu sayede bir oyun için 32 bit, bir başkası için 64 bit uyumlu, biri için DirectX9, biri için DirectX11 içeren farklı ortamlar oluşturabilirsiniz.

🎮 Oyunlarda neden önemli? Çünkü bir oyunun ihtiyaç duyduğu DLL dosyaları, sistem ayarları, kayıt defteri girdileri diğer oyunlarla çakışabilir. WINEPREFIX bu sorunları tamamen izole eder.


🧱 2. WinePrefix Dizini Nasıl Görünür?

Bir WINEPREFIX dizini genellikle şu yapıya sahiptir:

Text Only
~/.wine/ (veya özel belirlenen klasör)
├── drive_c/         → Sanal C:\ sürücüsü
├── system.reg       → Sistem kayıt defteri
├── user.reg         → Kullanıcı kayıt defteri
├── userdef.reg      → Varsayılan kullanıcı kayıtları

Bu yapıda drive_c içine kurduğunuz her program, Windows sisteminde olduğu gibi çalışır.

💡 Varsayılan Wine dizini: ~/.wine Ama biz her oyun için farklı klasör kullanmanızı öneriyoruz: ~/wineprefixes/oyunadi gibi.


🛠️ 3. WinePrefix Nasıl Oluşturulur?

🎯 Örnek: PES 2017 için yeni bir WINEPREFIX oluşturmak

Bash
export WINEPREFIX=~/wineprefixes/pes2017
wineboot -u

Bu iki komut:

  1. Yeni bir klasör tanımlar (~/wineprefixes/pes2017).
  2. wineboot -u ile prefix içinde sanal Windows ortamı kurar.

🛡️ Bu işlem, gerçek bir Windows kurulumu gibi temel dosyaları oluşturur: C:\, kayıt defteri, config dosyaları vb.


▶️ 4. Prefix Üzerinden Uygulama Çalıştırmak

Örnek: .exe dosyasını özel bir prefix içinde başlatmak

Bash
export WINEPREFIX=~/wineprefixes/pes2017
wine ~/Downloads/Settings.exe

Bu komutla:

  • Settings.exe uygulaması sadece ~/wineprefixes/pes2017 içindeki Windows ortamında çalışır.
  • Kayıt defteri ve yüklü DLL’ler bu prefix’e özeldir.

🔄 Bu şekilde her oyunu farklı sistemlerde çalıştırmak mümkün olur.


🎮 5. Uygulamalı Senaryo: PES 2017 Kurulumu

Adım 1: Prefix oluştur

Bash
export WINEPREFIX=~/peswine
wineboot -u

Adım 2: Yapılandırmaları isteğe göre düzenle

Bash
winecfg        # Wine ayarlarını yapılandır
winetricks     # DLL yükleme aracı (örn. d3dx9)

Adım 3: Oyunu kur

Bash
wine setup.exe

Eğer kurulum dosyası Windows’ta çalışıyorsa, burada da aynen çalışmalıdır.


▶️ Oyunu Başlatmak

Bash
export WINEPREFIX=~/peswine
wine "C:\Program Files\PES2017\pes2017.exe"

🗂️ Wine bu dizini otomatik olarak şuna eşler: "C:\Program Files"~/peswine/drive_c/Program Files


🧩 6. Regedit ve Kayıt Defteri Düzenleme

Wine içindeki kayıt defteri ayarlarını şu komutla düzenleyebilirsiniz:

Bash
WINEPREFIX=~/peswine wine regedit

Burada birçok Windows programında olduğu gibi HKEY_LOCAL_MACHINE ve HKEY_CURRENT_USER yapılarını görebilir, elle anahtar ekleyip silebilirsiniz.

⚠️ Dikkat: Yanlış kayıt defteri düzenlemeleri programın çalışmasını bozabilir.


💡 7. Faydalı İpuçları

İpucu Açıklama
Her oyun için ayrı WINEPREFIX kullan Çakışmaları ve karışıklığı önler
Varsayılan prefix ~/.wine'dır Hiç tanımlamazsanız burayı kullanır
winetricks ile DLL kurulumu yaparken de prefix’i belirt WINEPREFIX=... winetricks ...

🎯 DLL Yükleme Örneği:

Bash
WINEPREFIX=~/peswine winetricks d3dx9

🧪 8. Hata Ayıklama ve Log Takibi

Wine uygulamaları çalıştırırken oluşabilecek hataları görmek için WINEDEBUG kullanabilirsiniz:

Bash
WINEPREFIX=~/peswine WINEDEBUG=+seh wine pes2017.exe

Ayrıca winecfg aracı ile:

  • DirectX sürümünü
  • Windows sürümünü
  • Ses sürücüsünü

gibi ayarları değiştirebilirsiniz.


💾 9. Prefix Yedekleme ve Kopyalama

Her WINEPREFIX bir klasör olduğundan kolayca yedeklenebilir:

Bash
tar czvf peswine-backup.tar.gz ~/peswine

Başka bir sistemde bu yedeği açarak oyunu direkt kullanabilirsiniz:

Bash
tar xzvf peswine-backup.tar.gz -C ~/

🔄 10. Lutris ile Prefix Yönetimi

Oyunları Lutris üzerinden kurarken de WINEPREFIX her oyun için otomatik oluşturulur. İlgili prefix genellikle şurada bulunur:

Text Only
~/.local/share/lutris/runners/wine/prefix/

Ama özelleştirilebilir. Lutris bu işlemleri arka planda otomatik yönetir.


🛠️ 11. Steam/Proton ile Prefix Kullanımı

Steam'de Proton ile çalışan oyunlar da benzer şekilde prefix kullanır. Bu prefix’ler genellikle şurada yer alır:

Text Only
~/.steam/steam/steamapps/compatdata/APPID/pfx/

Buradaki APPID, oyunun Steam App ID’sidir. regedit, winetricks, winecfg gibi araçlarla bu prefix’e müdahale edebilirsiniz:

Bash
WINEPREFIX=~/.steam/steam/steamapps/compatdata/APPID/pfx winetricks corefonts

✅ 12. Kısaca Komut Tablosu

Komut Görevi
export WINEPREFIX=... Prefix belirler
wineboot -u Yeni prefix oluşturur
wine dosya.exe Uygulamayı çalıştırır
winetricks dll DLL yükler (örn: d3dx9)
winecfg Ayarları yapılandırır
wine regedit Kayıt defteri düzenler
WINEDEBUG=... Hata loglarını gösterir

📌 13. Neden Prefix Kullanmalısın?

✅ Avantajları:

  • 🧩 Uyumsuz oyunları izole etmek
  • 🔧 Özel yapılandırmalar yapabilmek
  • 💣 Sorunlu oyunların sistem genelini etkilemesini önlemek
  • 🗂️ Her prefix'i ayrı klasörde yedeklemek

🔚 Sonuç

WINEPREFIX, Linux üzerinde oyun ve uygulama çalıştıran herkesin öğrenmesi gereken temel bir kavramdır. Bu rehberle artık:

  • Kendi prefix’lerinizi oluşturabilir,
  • DLL kurabilir,
  • Kayıt defteri düzenleyebilir,
  • Lutris ve Steam ile entegre kullanabilir,
  • Farklı oyunları sorunsuz şekilde çalıştırabilirsiniz. ✅